Günümüz insanın zaman sorununa, hızlı ve pratik oluşuyla çare olan online alışveriş, maalesef pek çok tehlikeyi de barındırıyor. Bu yazımızda sağlıklı bir internet alışverişi deneyimi yaşamanız adına, tek tıkla karşı karşıya kalacağınız riskleri ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini madde madde sıraladık. Adım adım güvenli çevrimiçi alışverişe giden yol için tüm içeriği dikkatlice okumanızı öneriyoruz.
Cihazınızı Temiz, İşletim Sisteminizi, Anti-virüs Programınızı ve İnternet Tarayıcınızı Güncel Tuttun
Çevrimiçi güvenliğin ilk basamağı, virüs ve zararlı yazılımların etkilemediği, temiz ve korunaklı bir cihaza sahip olmaktır.
Zamanında güncellenmeyen yazılımlar, çevrimiçi faaliyetlerinizi olumsuz etkileyerek siber suçluların avı haline gelmenize neden olur. İşletim sisteminiz ve tarayıcınız güncel olduğu takdirde, aygıtınızdaki güvenlik açıklarını giderebilir, kötü amaçlı kişilerin tuzaklarına düşmekten kurtulabilirsiniz. Bilgisayarınızdaki veri sızıntısını önleyen çerezler ve önbelleğinizi korumaya yardımcı olan güncel yazılımlar, güvenli bir internet deneyimi yaşamanıza yardımcı olur.
Lisanslı ve güçlü bir anti-virüs programına sahip olmak ise internette güvende kalmanın en önemli aracıdır. Her geçen gün bir yenisiyle karşılaştığımız karmaşık tehditleri etkisiz bırakan, virüsleri ve kötü amaçlı yazılımları cihazınızdan uzak tutan programlar, online alışverişiniz esnasında kötü amaçlı kişilerin kredi kartı bilgilerinizi kolayca ele geçirmelerini önlüyor.
Hizmet ve ürünlerle ilgili en uygun fiyatı veya en cazip promosyon teklifini ararken kullandığınız arama motorları da kimi zaman güvenliğinizi tehlikeye sokan riskli adreslere yönlenmenize sebep olur. En iyi arama motorunu, yapacağınız basit bir araştırmayla belirlemeniz ve internette güvende kalmanız mümkün.
Doğru Bir Ödeme Aracı Stratejisi Belirleyin
İşleminizin son ayağı olan ödeme aşamasında, meşru ödeme ağ geçidi ile aynı görünüme sahip ancak tüm kredi kartı bilgilerinizi siber suçluların kolayca gördüğü farklı platformlara yönlendirilme riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu bilgiler sizin adınıza ödeme yapmak için kullanılabilir. Eğer doğru adreste değilseniz, tüm bu tehditlerden, sanal kart veya düşük limitli bir kredi kartı kullanarak en az hasarla kurtulabilirsiniz.
Akıllı Telefonunuzda Sınırlı Sayıda Kişisel Bilgi Bulundurun
Yaşamımızda önemli yeri olan akıllı telefonlarda, farkında olmadan çok fazla kişisel veri saklıyoruz ve hackerler söz konusu olduğunda bu durum her birimizi açık hedef haline getiriyor.
Sahte çevrimiçi mağazalar telefonunuza kötü amaçlı yazılımlar bulaştırarak; sosyal medya hesaplarımıza, hatırlatma notlarımıza, sakladığımız yüzlerce fotoğrafa, rehberimizdeki telefon numaralarına hatta yazışmalarınıza kolayca ulaşabiliyor. Kısacası cihazınızda ne kadar çok kişisel veri bulundurursanız, o ölçüde zarar görme riskiniz de artıyor. Bu nedenle gizli kalması gereken bilgilerin sayısını azaltmanız ve ihtiyaç duymanız halinde çevrimdışı depolama kanallarını tercih etmeniz yerinde olacaktır.
Çevrimiçi Şifrelerinizi Doğru Yönetin
E-mail adresleri, internet bankacılığı, sosyal medya hesapları derken hızla çoğalan şifreler kimi zaman zorlanmamıza neden olur. Her biri için aynı şifreyi belirlemek felakete davetiye çıkartmakla eş değer, birbirinden farklı seçenekler üretmekse zahmetli bir iştir. Ancak konu internet olduğunda, hiç üşenmeden her adres ve uygulama için değişken şifreler kullanmanızı tavsiye ediyoruz. Şifreleri sık aralıklarla değiştirmeniz ve bu aşamada tahmin etmesi kolay kişisel bilgilerle ilgili olmayan, akılda kalıcı, rastgele sözcükler seçmeniz güvenliğinizi artıracaktır. Çevrimiçi alışverişte, şifreleme en güvenilir dostunuzdur.
Online Alışverişe Özel Bir Mail Adresi Kullanın
Online alışveriş söz konusu olduğunda kimlik hırsızlığına imkan vermemek adına, sadece satın alma işlemleriniz için kullanacağınız, özel bir hesap oluşturmanızda büyük yarar var. Bu sayede isteğiniz dışında gelen reklam, promosyon gibi e-postalarda gizlenen potansiyel tehlikeleri saf dışı etmeniz kolaylaşacaktır. Bu tür iletilerin birincil e-posta adresinize gönderilmesi halinde tüm verilerinizin risk altında olacağı gerçeğini aklınızda bulundurun.
İşleminizi Güvenli İnternet Bağlantısı Kullanarak Gerçekleştirin
Wi-Fi internet kotamızın sınırlı olduğu hallerde imdadımıza yetişse de herkese açık bir bağlantı kullanmak, çeşitli güvenlik zaafları da barındırıyor. Tüm internet trafiğinin gerçek zamanlı olarak görünmesine neden olan bu açıklar; şifre, e-posta adresleri ve ödeme bilgilerine kötü niyetli kişilerin kolayca ulaşmasına imkan tanır.
Kapalı devre, şifreli internetin, sizi güvende tutan tek bağlantı olduğunu lütfen aklınızdan çıkarmayın.
Sahte Online Mağazalar Oldukça Yaygın
Sanal dünya, müşterilerine asla ellerine geçmeyecek indirimli ürünler ve alamayacakları cazip hizmetler satmaya çalışan çok sayıda sahte çevrimiçi mağazayla dolu. Kimlik avı dolandırıcılığı, kredi kartı veri sızıntısı gibi pek çok siber suç işlemek için kurulan bu sitelerden, dikkatiniz sayesinde korunabilirsiniz.
Sonradan pişman olmamanız için göz önünde bulundurmanız gereken en önemli nokta, iletişiminizin şifrelenmiş olduğundan emin olmaktır. Bulunduğunuz site SSL (Güvenli yuva katmanı) şifrelemesi kullanmıyorsa kesinlikle kredi kartı bilgilerinizi girmeyin.
Platformun SSL sertifikasına sahip olup olmadığını anlamak için URL'sine baktığınızda https:// ile başladığını ve web tarayıcınızın alt kısmındaki durum çubuğunda veya adresin yanında bir asma kilit sembolü olduğunu görmeniz gerekiyor. Bu sembol, sitenin bilgilerinizi şifreli bir şekilde paylaşmak için güvenli bir protokol kullandığını ve trafiği izleyen herkesin görüntüleyemeyeceğini belirtir.
Şayet bulunduğunuz adres bu 2 kritik özelliği taşıyorsa, bilgilerinizin çalınması konusunda endişelenmeden, güvenle ödeme işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
Kötü Tasarım, Kullanılan Bozuk Dil ve Sıra Dışı İletişim Bilgileri Tehlikenin Habercisi
Güvenilir bir satıcının; kedisini, hizmetlerini ya da ürünlerini anlatırken kullandığı özensiz dil uyarıcı olabilir. Hatta ilk bakışta gözünüzü tırmalayan kötü bir site tasarımı bile alarm zillerinin çalması için yeterlidir. İşini ciddiyetle yapan her kurum ya da kuruluşun, kullanıcıyla buluştuğu platformlarda mutlaka profesyonel bir metin yazarından ve grafikerden destek alacağını lütfen aklınızda bulundurun.
İletişim bilgilerinde belirtilen tuhaf URL’ler veya müşteri hizmetleri için kullanılan garip e-postalar da doğru adreste olmadığınızın önemli işaretçileri arasındadır.
Hizmetler/Ürünler Hakkındaki Abartılı Yorumlara ve Çok Yıldızlı Puanlamalara Kanmayın
Bol beş yıldızlı reytingler, birbirinin ardı sıra sıralanan abartılı yorumlar kimi zaman sadece güveninizi kazanarak ilginizi çekmek üzere web sitelerini süsleyen tuzaklardan başka bir şey değildir. Eğer güvenilirliğini kanıtlamış bir adreste değilseniz, bu tip detayları fazla ciddiye almamanızda yarar var çünkü ürünün standart altı hatta bir aldatmaca, karşınızdaki sitenin de sahte olma ihtimalinin yüksek olduğunu söylemeliyiz.
Kişisel Bilgilerinizi Paylaşırken Bonkör Davranmayın
Online alışverişte; isim, ev ya da iş adresiniz, ödeme aşamasında kredi kartı bilgileriniz ve gönderim yeri dışında başka kişisel bilgi vermenize gerek yoktur.
Alışverişinizi tamamlamak adına, T.C. kimlik numarası, doğum tarihi gibi detaylar talep ediliyorsa, sadece sizin bilmeniz gereken bu detayları karşı tarafla hiçbir şekilde paylaşmayın.
Verdiğiniz her fazladan bilginin kimlik avı dolandırıcılığına zemin hazırladığını, bu değerli verilerin kötü niyetli kişilerce sahte kimlik taklit etmek isteyen insanlara karaborsada satılabileceğini unutmayın. Kolayca paraya çevrilen kişisel veri paylaşımının, gelecekte başınıza dert açacak ciddi olaylar örgüsüne zemin hazırlayacağını göz önünde bulundurun.
Son olarak bankalar kişisel bilgilerinizi e-posta ile talep etmezler. Böyle bir e-posta ile karşılaşmanız halinde konuyu bankanıza mutlaka bildirin.
Kredi Kartı Veri Sızıntılarına Karşı Gözünüzü Banka Hesabınızdan Ayırmayın
Kimi zaman kötü niyetli bilgisayar korsanları, kimi zaman da güvenle çalıştığınız bir şirketin uğrayacağı bir siber saldırı sonucunda kredi kartı veri sızıntısı yaşanır. Üstelik çevrimiçi mağazalar, bu tür bilgilere ulaşılması için en uygun yerlerdir. Bu nedenle banka hesabınızı düzenli aralıklarla, detaylı olarak takip etmeniz ve harcama ayrıntılarını dikkatlice incelemeniz yararınıza olacaktır.
Spam Gönderilerin ve Reklamların Cazibesine Kanmayın
100 TL’lik son model cep telefonlarının yer aldığı bir çevrimiçi mağaza yüksek ihtimalle sizi aldatmak amacıyla kurulmuştur. Son zamanlarda sosyal medya sitelerinde sıklıkla rastladığımız, tıklandığı takdirde kişisel bilgilerinizi belirtmenizi isteyen reklamlar da her zaman gerçek değildir.
E-posta adresinize düşen ve karşı konması zor sahte tekliflerle insanları mağdur eden bu tip gönderilerin tıklanarak açılma oranının, güvenilir işletmelerden gelenlere nazaran daha yüksek olması oldukça düşündürücü.
Şayet cazip bir teklifi gördüğünüzde, gerçek olamayacak kadar iyi olması sebebiyle heyecanlananlardansanız, muhtemelen gerçek olamayacağını da lütfen göz önünde bulundurun.